Για τον Ντίνο Χριστιανόπουλο

Αντί νεκρολογίας ή κάποιας άλλης τετριμμένης κοινωνικής πρακτικής, τυπικότητες που έτσι κι’ αλλιώς αποστρεφόταν ο Ντίνος Χριστιανόπουλος, σταχυολογήσαμε ορισμένα από τα πολλά και σοφά διαχρονικώς, λόγια του.

                                        

 

 

                                         Απ’ όλα τα αφηρημένα ουσιαστικά
                                       πειράζει να εξαιρέσουμε τη μοναξιά;

                                              

                                                  Οι μεν της καταστάσεως
                                                    οι δε της αντιστάσεως
                                            μονάχα οι προθέσεις διαφέρουν

                                              Τα λουλούδια θέλουν φροντίδα
                                                  τα ζώα θέλουν περιποίηση
                                               οι άνθρωποι θέλουν αφοσίωση
                                                     οι θεοί θέλουν λατρεία
                                        πώς να τα βγάλει πέρα ένας άνθρωπος

 

                                                            Συνήθως νύχτα
                                                      γίνονται οι συλλήψεις
                                                         και οι μεν και οι δε

 

                                          Μὴν καταργεῖτε τὴν ὑπογεγραμμένη
                                                     ἰδίως κάτω ἀπὸ τὸ ὠμέγα
                                                      εἶναι κρῖμα νὰ ἐκλείψει
                                                        ἡ πιὸ μικρὴ ἀσέλγεια
                                                         τοῦ ἀλφαβήτου μας

 

                                                Θυσίασα τὸν ὕπνο μου κυρία
                                             γιὰ νὰ διαβάσω τὰ ποιήματά σας
                                                   κι ἐκεῖνα μ᾿ ἀποκοίμησαν

 

                                   Θανάση γιατί ἔκοψες τὸ ἄλφα ἀπὸ μπροστά;
                                         γιὰ ἕνα γράμμα χάνεις τὴν ἀθανασία

 

                                     «ὅταν πεθάνω, νὰ μὲ θάψτε στὸ χωριό» –
                                       θέλουν νὰ τιμήσουν μὲ τὸ πτῶμα τους
                                 τὴν πατρίδα ποὺ ἀρνήθηκαν μὲ τὸ σῶμα τους

 

                                            ὡραῖα ἑρμηνεύεις τὰ τραγούδια
                        ἂς δοῦμε πῶς τὰ καταφέρνεις καὶ στὰ παρατράγουδα

 

Για όσους δεν το γνωρίζουν ο Ντίνος Χριστιανόπουλος τιμήθηκε το 2011, με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου του, ωστόσο, αρνήθηκε να το παραλάβει, δηλώνοντας πως δεν τον ενδιαφέρει ούτε το βραβείο ούτε το χρηματικό έπαθλο και παρέπεμψε στο κείμενό του "Εναντίον" που είχε δημοσιεύσει το 1979. Είχε γράψει λοιπόν πριν 30 χρόνια:

Είμαι εναντίον της κάθε τιμητικής διάκρισης, απ΄ όπου και αν προέρχεται....

Είμαι εναντίον των βραβείων γιατί μειώνουν την αξιοπρέπεια του ανθρώπου. Βραβεύω σημαίνει αναγνωρίζω την αξία κάποιου κατώτερου μου - και κάποτε πρέπει να απαλλαγούμε από την συγκατάβαση των μεγάλων. Παίρνω βραβείο σημαίνει παραδέχομαι πνευματικά αφεντικά - και κάποτε πρέπει να διώξουμε τα αφεντικά από την ζωή μας...

Είμαι εναντίον των χρηματικών επιχορηγήσεων, σιχαίνομαι τους φτωχοπρόδρομους που απλώνουν το χέρι τους για παραδάκι. Οι χορηγίες μεγαλώνουν την μανία μας για διακρίσεις και την δίψα μας για λεφτά΄ ξεπουλάνε την ατομική ανεξαρτησία μας.

Είμαι εναντίον των σχέσεων με το κράτος και βρίσκομαι σε διαρκή αντιδικία μαζί του. Πότε μου δεν πάτησα σε υπουργείο, και το καυχιέμαι. Η μόνη μου εξάρτηση απο το κράτος είναι η εφορεία, που με γδέρνει.

Είμαι εναντίον των εφημερίδων. Χαντακώνουν αξίες, ανεβάζουν μηδαμινότητες, προβάλλουν ημετέρους, αποσιωπούν τους απροσκύνητους΄ όλα τα μαγειρεύουν, όπως αυτές θέλουν. Δεξιές, αριστερές, κεντρώες - όλες το ίδιο σκατό....

Είμαι εναντίον κάθε ιδεολογίας, σε οποιαδήποτε απόχρωση και αν μας την πασέρνουν. Όσο πιο γοητευτικές και προοδευτικές είναι οι ιδέες, τόσο πιο τιποτένια ανθρωπάκια μπορεί να κρύβονται από πίσω τους. Όσο πιο όμορφα τα λόγια τους, τόσο πιο ύποπτα τα έργα τους. Όσο πιο υψηλοί οι στόχοι, τόσο πιο άνοστοι οι στίχοι.

Είμαι, προπάντων, εναντίον κάθε ατομικής φιλοδοξίας, που καθημερινά μας οδηγεί σε μικρούς και μεγάλους συμβιβασμούς. Αν σήμερα κυριαρχούν παραγοντίσκοι και τσανάκια, δεν φταίει μόνο το κωλοχανείο΄ φταίνε και οι δικές μας παραχωρήσεις και αδυναμίες. Αν πιάστηκε η μέση του οδοκαθαριστή, φταίμε και εμείς που πετούμε το τσιγάρο μας στο δρόμο. Κι αν η λογοτεχνία μας κατάντησε σκάρτη, μήπως δεν φταίει και η δική μας σκαρταδούρα.

Κείμενο του 1977 στο περιοδικό ΔΙΑΓΩΝΙΟΣ, αρ. 1, Ιανουάριος - Απρίλιος 1979

 
Φ.Δ.