Τα πέντε μέτρα και οι όροι του νέου μνημονίου που φέρνουν εκλογές

Ζώης Τσώλης

Μετά τη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών και το «τελεσίγραφο» των ευρωπαίων εταίρων στην Ελλάδα να κλείσει το νέο μνημόνιο και το PSI σε πέντε ημέρες (μέχρι την Κυριακή), προκειμένου να εγκριθεί από το Eurogroup την ερχόμενη Δευτέρα, η οικονομική και η πολιτική ατζέντα άλλαξε και οι εξελίξεις επιταχύνονται.

Στο οικονομικό πεδίο, οι συζητήσεις για το νέο μνημόνιο μπήκαν στην τελική ευθεία. Χθες το θέμα των μισθών στον ιδιωτικό τομέα κατέβηκε από την πρώτη στην πέμπτη θέση της ατζέντας.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες η τρόικα δίνει πλέον απόλυτη προτεραιότητα σε τέσσερα πιο σοβαρά ζητήματα που άπτονται της λειτουργίας του κράτους και δημιουργούν μεγάλες δυσκολίες «αποδοχής» στην ελληνική πλευρά.

Τα ζητήματα αυτά είναι τα εξής:

1. Οι αλλαγές των εργασιακών σχέσεων και η κατάργηση της μονιμότητας στο δημόσιο. Η τρόικα απαιτεί την κατάργηση 150.000 μόνιμων θέσων στο δημόσιο έως το 2015 και την απόλυση ισάριθμων υπαλλήλων. Επίσης απαιτεί την άμεση εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου και στα Σώματα Ασφαλείας και στις Ενοπλες Δυνάμεις, ενώ ασκεί αυστηρή κριτική στην κυβέρνηση για την καθυστέρηση εφαρμογής του ενιαίου μισθολογίου στον στενό δημόσιο τομέα που είχε ως αποτέλεσμα να μη μειωθούν όσο προβλεπόταν οι δαπάνες μισθοδοσίας το 2011 και να επιβαρυνθεί το έλλειμμα τουλάχιστον κατά 0,2% του ΑΕΠ. Επίσης ζητεί από τα κόμματα να δεσμευτούν ότι με την επόμενη συνταγματική μεταρρύθμιση θα προχωρήσουν στην κατάργηση της μονιμότητας στον δημόσιο τομέα.

2. Η υιοθέτηση αυστηρού μνημονίου για τον λεγόμενο «παραδημόσιο τομέα» δηλαδή τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης (Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και διάφορους οργανισμούς) που θεωρούν ότι είναι εστίες κρυφών ελλειμμάτων. Μάλιστα, κατά τον έλεγχο σημείωσαν, ότι το μόνο που ελέγχθηκε είναι οι δαπάνες μισθοδοσίας, ενώ ακόμη στους δήμους σε όλη την Ελλάδα δρουν κυκλώματα χωρίς κανέναν έλεγχο και γίνονται προσλήψεις σε δημοτικές επιχειρήσεις οι οποίες δημιουργούν νέο χρέος.

3. Η μερική ιδιωτικοποίηση των νοσοκομείων. Η τρόικα ζήτησε να μπουν ιδιώτες επιχειρηματίες μέσω διαγωνισμών και στα νέα νοσοκομεία μέσω των (ΣΔΙΤ) στη διοίκηση των νοσοκομείων τουλάχιστον ως προς το ξενοδοχειακό μέρος και να αυξηθεί η συμμετοχή των ασφαλισμένων όχι μόνο στα φάρμακα, αλλά σε όλες τις υπηρεσίες. Ακόμη απαίτησαν να υπογραφούν συμβάσεις δημοσίων νοσοκομείων με ιδιωτικές εταιρείες προκειμένου να αυξηθούν τα έσοδα των μονάδων του ΕΣΥ που έχουν υψηλότατο επίπεδο επιστημονικής κατάρτισης και περίθαλψης, αλλά «τριτοκοσμικό» – όπως το χαρακτήρισαν – μοντέλο διοίκησης και περιβάλλον για εργαζόμενους και ασθενείς.

4. Η ανάληψη άμεσης δράσης για την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας. Στο σημείο αυτό ακόμη και οι εκπρόσωποι, τεχνοκράτες, της τρόικας σήκωσαν ψηλά τα χέρια. Παρά την καταγραφή εκατοντάδων αποφάσεων που πρέπει να καταργηθούν άμεσα, δηλώνουν ότι δεν είναι ακόμη σε θέση να εισηγηθούν μέτρα ώστε να αντιμετωπιστεί το τέρας της ελληνικής γραφειοκρατίας.

5. Για τους μισθούς στον ιδιωτικό τομέα θα αποδεχθούν την όποια συμφωνία των κοινωνικών εταίρων και τη διατήρηση σε ισχύ της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, αλλά ζητούν την κατάργηση όλων των κλαδικών συμβάσεων με αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο που θα ισχυροποιούν τις επιχειρησιακές και ατομικές συμβάσεις εργασίας.

Η «κρυφή ατζέντα»

Κατά τις πληροφορίες, στις διαπραγματεύσεις που γίνονται τέθηκε από την τρόικα το ζήτημα της μεταναστευτικής πολιτικής και της μείωσης του πληθυσμού των μεταναστών που έχει συγκεντρωθεί στην Ελλάδα. Η τρόικα ζητεί μέτρα ενσωμάτωσης των μεταναστών στο ασφαλιστικό σύστημα και την αγορά εργασίας, αλλά όπως επισημάνθηκε αυτό προϋποθέτει να κλείσουν τα σύνορα για την είσοδο νέων μεταναστών στη χώρα. Οι ξένοι θεωρούν ότι, όσο συνεχίζεται το καθεστώς «μαύρης εργασίας» στη χώρα μας, δύσκολα θα αποκατασταθούν οι ισορροπίες που αναζητούνται στην αγορά εργασίας, η ροή εσόδων στα ασφαλιστικά ταμεία και εξίσου δύσκολα θα τεθούν υπό έλεγχο οι δαπάνες ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης που σήμερα επιβαρύνουν το ελληνικό δημόσιο.

Οσο και αν τα τρία κόμματα θέλουν να αποφύγουν την αποκάλυψη των προτάσεων για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού προβλήματος, σοβαροί οικονομολόγοι που εμπλέκονται στη διαδικασία σύνταξης του νέου μνημονίου θεωρούν ότι η παράμετρος αυτή επηρεάζει όλες τις μελέτες και τα συμπεράσματα που άπτονται του κόστους εργασίας στην Ελλάδα, και συνδεόνται με τα δημοσιονομικά ελλείμματα.

Τα κύματα εισόδου μεταναστών στην Ελλάδα και η μη αντιμετώπιση του προβλήματος θεωρείται η «μεγάλη πληγή» της Ευρώπης για την οποία μάλιστα οι Ευρωπαίοι σιωπούν.

Εκλογές το Μάρτιο

Στο πολιτικό πεδίο, υπό το βάρος αυτών των εξελίξεων και του τελικού εκβιασμού των δανειστών που συμπυκνώνεται στη φράση «take it or leave it» για το νέο μνημόνιο που θα καθορίσει την οικονομική πολιτική έως το 2015 και είναι προαπαιτούμενο για τη χορήγηση του νέου δανείου των 130 δισ. ευρώ και την ολοκλήρωση του PSI, τα κόμματα ενημερώθηκαν ότι όλο αυτό το πακέτο θα έρθει στη Βουλή το αργότερο έως τη Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου και θα κληθούν να το ψηφίσουν ή όχι.

Εφόσον το νέο μνημόνιο υπερψηφιστεί, θα ανακοινωθεί η τελική πρόταση για το PSI και σε λίγες ημέρες η ανταλλαγή ομολόγων με νέα και ρευστό θα ολοκληρωθεί με τη βοήθεια των Ευρωπαίων.

Αν το νέο μνημόνιο καταψηφιστεί, «λεφτά δεν υπάρχουν», η κυβέρνηση Παπαδήμου χάνει τη δεδηλωμένη και ο Πρωθυπουργός οφείλει να ζητήσει από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την προκήρυξη εκλογών εντός 20 ημερών.

Η χώρα δύσκολα θα βρει τα χρήματα προκειμένου να εξοφλήσει το ομόλογο των 14,5 δισ. ευρώ που λήγει στις 20 Μαρτίου και τότε θα κηρυχθεί σε χρεοκοπία.

Και με το «ναι» και πολύ περισσότερο με το «όχι», κορυφαίες πηγές του υπουργείου Οικονομικών θεωρούν ότι πλέον άλλος χρόνος δεν υπάρχει.

Εκτιμούν ότι η χώρα έχει εισέλθει σε αντίστροφη μέτρηση για τις εκλογές και επίσης προβλέπουν ότι ο Πρωθυπουργός ίσως αναγκαστεί να προχωρήσει σε ανασχηματισμό, καθώς σε αυτή τη διαδικασία ο αντιπρόεδρος και υπουργός Οικονομικών κ. Ευάγγελος Βενιζέλος θα θελήσει να έχει τον ελάχιστο χρόνο προκειμένου να κλείσει το ζήτημα διαδοχής στο ΠαΣοΚ και να προετοιμαστεί για τις εκλογές και αφετέρου ο ΛΑΟΣ του κ. Γ. Καρατζαφέρη θα θελήσει να επαναπροσδιορίσει τη στάση του απέναντι στην κυβέρνηση Παπαδήμου και τα μέτρα «εξαθλίωσης» – όπως ο ίδιος τα χαρακτήρισε – που φέρνει το νέο μνημόνιο.

Και οι δύο πλευρές μάλιστα εκφράζονται – τουλάχιστον – άκομψα για τον ρόλο και το έργο του κ. Παπαδήμου.

ΤΟ ΒΗΜΑ