ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΑΝΤΟΧΗΣ ΣΕ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ ΚΡΑΤΟΥΣ

«Ψυχρολουσία» για τους Έλληνες τραπεζίτες αποτέλεσαν οι χθεσινές συζητήσεις στο Ecofin για τα νέα τεστ αντοχής, στα οποία θα υποβληθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες μέχρι το καλοκαίρι. Αυτή την φορά, όπως προανήγγειλαν αρμόδιοι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι εποπτικές αρχές σχεδιάζουν να μετρήσουν τις αντοχές των τραπεζών σε σενάρια αναδιάρθρωσης χρέους χωρών της ευρωζώνης.

Όλοι θυμούνται, ότι τα τεστ αντοχής του περασμένου καλοκαιριού είχαν καταλήξει σε φιάσκο, το οποίο οι ευρωπαϊκές αρχές δείχνουν αποφασισμένες να μην επιτρέψουν να

επαναληφθεί. Οι 91 τράπεζες της ευρωζώνης μετρήθηκαν για την επάρκεια των βασικών κεφαλαίων τους σε διάφορα ακραία, αντίξοα σενάρια, όχι όμως και σε σενάρια χρεοκοπιών κρατών της ευρωζώνης, που ως τότε θεωρούνταν αδιανόητα.

Τα αποτελέσματα των ελέγχων αυτών ήταν καθησυχαστικά, αλλά παραπλανητικά, όπως αποδείχθηκε λίγους μήνες αργότερα, όταν κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος το τραπεζικό σύστημα της Ιρλανδίας. Οι κεφαλαιακές ανάγκες των 91 τραπεζών που είχαν ελεγχθεί σε όλη την Ευρώπη είχαν υπολογισθεί στο αστείο ποσό των 3,5 δις. ευρώ, που αντιστοιχούσε στο 1/10 της πιο αισιόδοξης εκτίμησης που είχε διατυπωθεί από αναλυτή. Ακόμη και οι ιρλανδικές τράπεζες, είχαν περάσει με σχετική ευκολία τα ελάχιστα όρια κεφαλαιακής επάρκειας. Σε ό,τι αφορά τις ελληνικές, μόνο η ATEbank είχε βρεθεί κάτω από τον πήχη.

Στους μήνες που πέρασαν από εκείνους τους ελέγχους-φάρσα, μεσολάβησαν πολλά γεγονότα, που άλλαξαν οριστικά το πλαίσιο εποπτείας του τραπεζικού συστήματος στην Ευρώπη. Σημαντικότερο γεγονός, αναμφίβολα, ήταν η αποδοχή της γερμανικής πρότασης για ελεγχόμενες χρεοκοπίες κρατών μετά το 2013, με την οποία το άλλοτε αδιανόητο, έγινε πλέον πιθανό. Το νέο θεσμικό πλαίσιο, που θα διαμορφωθεί μέσα στο επόμενο τρίμηνο, θα προβλέπει ότι μετά το 2013, όσες χώρες κρίνονται αφερέγγυες, δηλαδή θεωρείται αδύνατη η ομαλή εξυπηρέτηση των χρεών τους στο μέλλον, θα οδηγούνται συντεταγμένα, μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, σε αναδιάρθρωση του χρέους, που είναι πιθανό να περιλαμβάνει ακόμη και την ακραία εκδοχή του «κουρέματος» πιστωτών, με μείωση της ονομαστικής αξίας των ομολόγων που κατέχουν.

Αναπόφευκτα, αυτή η νέα προοπτική θα πρέπει να ενσωματωθεί και στα σενάρια των τεστ αντοχής της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών. Θα πρέπει, με άλλα λόγια, να μετρηθεί αν οι τράπεζες έχουν σήμερα τα απαραίτητα κεφάλαια, για να αντιμετωπίσουν απώλειες από αναδιαρθρώσεις κρατικών χρεών. Προφανώς, όσες κριθεί ότι δεν τα διαθέτουν –και δεν θα είναι λίγες…- θα υποχρεωθούν να τα συγκεντρώσουν το προσεχές διάστημα, είτε από τις αγορές, είτε με «ενέσεις» από τις εθνικές κυβερνήσεις.

Τον προσανατολισμό των εποπτικών αρχών στη μέτρηση αντοχών των τραπεζών σε συνθήκες ελεγχόμενης χρεοκοπίας κρατών υπέδειξαν με σαφήνεια, με δηλώσεις τους μετά τη χθεσινή συνεδρίαση του Ecofin ο αρμόδιος επίτροπος Μισέλ Μπαρνιέ, αλλά και ο εκπρόσωπος της ουγγρικής προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Γκέργκελι Πόλνερ.

Ο επίτροπος Μπαρνιέ, που ίσως δεν είναι τυχαίο ότι επισκέφθηκε πριν από λίγες ημέρες τον Έλληνα Πρωθυπουργό στο Μαξίμου, τόνισε ότι «χρειαζόμαστε πιο αυστηρούς και πιο αξιόπιστους ελέγχους. Υπήρξε γενική συμφωνία, ότι οι έλεγχοι θα πρέπει να χαρακτηρίζονται από πλήρη διαφάνεια και ότι θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ο κίνδυνος των κρατικών χρεών».

Τα κριτήρια για τον επόμενο γύρο ελέγχων αντοχής θα καθορισθούν μέχρι τον Μάρτιο, τόνισε από την πλευρά του ο Ούγγρος εκπρόσωπος. Και πρόσθεσε, ότι «οι ιδέες που βρίσκονται στο τραπέζι, για να γίνουν οι έλεγχοι πιο αυστηροί, περιλαμβάνουν ελέγχους στη ρευστότητα, καθώς και στα τραπεζικά χαρτοφυλάκια και όχι μόνο στα χαρτοφυλάκια συναλλαγών, λαμβανομένου υπόψη του κινδύνου των κρατικών χρεών».

Δηλαδή, οι ελληνικές, όπως και όλες οι ευρωπαϊκές τράπεζες, θα εξετασθεί πόσα κεφάλαια θα χάσουν και πόσα πρόσθετα θα χρειασθούν, αν «κουρευτεί» η αξία των ομολόγων, ανεξάρτητα αν τα έχουν τοποθετήσει στα χαρτοφυλάκια συναλλαγών, ή στα τραπεζικά, όπως έχουν κάνει οι ελληνικές τράπεζες, για να αποφύγουν την καταγραφή απωλειών από τη μείωση της αξίας των κρατικών ομολόγων.

Επιπλέον, επιβεβαιώνεται κάτι που είχε ήδη προαναγγελθεί, ότι δηλαδή θα εξετασθεί η αντοχή των ελληνικών τραπεζών σε σενάρια πίεσης στη ρευστότητα (με απόσυρση καταθέσεων, υποβάθμιση από οίκους αξιολόγησης κ.ο.κ.). Σημειώνεται ότι σήμερα οι ελληνικές τράπεζες έχουν τη δεύτερη μεγαλύτερη εξάρτηση στην ευρωζώνη (μετά τις ιρλανδικές) από τις χρηματοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (δανεισμός 95 δις. ευρώ τον Νοέμβριο).

Πάντως, ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Παπακωνσταντίνου, μιλώντας χθες στους δημοσιογράφους, μετά τη λήξη των εργασιών του Ecofin, εμφανίσθηκε αισιόδοξος ότι οι ελληνικές τράπεζες θα περάσουν και αυτή την φορά τον πήχη, αν και εμφανίσθηκε ελαφρώς αμήχανος, όταν κλήθηκε να απαντήσει σχετικά με τις συζητήσεις που γίνονται για καθιέρωση αυστηρότερων κριτηρίων ελέγχου. Έχει ενδιαφέρον η στιχομυθία του υπουργού με τους δημοσιογράφους για το θέμα:

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σχετικά με τα stress test: Ακούσαμε ότι θα αφορούν και πάλι 91 ιδρύματα αλλά θα τεθούν πολύ αυστηρότερα κριτήρια…

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Νομίζω ότι υπάρχει μια γενική αναγνώριση ότι τα stress tests, παρότι είναι πάρα πολύ χρήσιμα και παρότι κάλυπταν 91 τράπεζες της Ε.Ε., ενώ αντίστοιχα των ΗΠΑ μόλις 19, δεν μπόρεσαν, με τον τρόπο με τον οποίο είχαν σχεδιαστεί, να φέρουν στην επιφάνεια προβλήματα, που φάνηκαν εκ των υστέρων, όπως στις ιρλανδικές τράπεζες. Θα πάμε, λοιπόν, σε ένα δεύτερο γύρο stress tests, πριν το καλοκαίρι. Αυτά θα έχουν μερικά διαφορετικά χαρακτηριστικά. Είμαι σίγουρος ότι οι ελληνικές τράπεζες, με βάση και τις κινήσεις που έχουν κάνει, κινήσεις εξωστρέφειας, αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, που τους έχουν ανοίξει και νέες γραμμές χρηματοδότησης, θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν με επιτυχία και σε αυτό το δεύτερο τεστ.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μπορείτε να μας πείτε ποια θα είναι τα καινούργια στοιχεία για τα stress test;

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Όχι, ας περιμένουμε να γίνουν οι αντίστοιχες ανακοινώσεις.

http://www.banksnews.gr/