Τραπεζική φούσκα και στην Δανία...

του Κωνσταντίνου Μαριόλη

Τον κώδωνα του κινδύνου για την στεγαστική αγορά της Δανίας, με επιπτώσεις στην τεραστίων διαστάσεων αγορά καλυμμένων ομολόγων της χώρας, ύψους 500 δισ. δολαρίων, έκρουσε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ενισχύοντας τον άτυπο πόλεμο μεταξύ των οίκων αξιολόγησης και κεντρικών οργανισμών από τη μία και της ιστορικής αγοράς ομολόγων της χώρας από την

άλλη.

Το ΔΝΤ άσκησε κριτική για την πρακτική χορήγησης δανείων ειδικού τύπου, στα οποία οι δανειολήπτες πληρώνουν μόνο τόκους τα πρώτα δέκα χρόνια του δανείου, ζητώντας τη σταδιακή απόσυρσή τους, επικαλούμενο τους κινδύνους που εμπεριέχονται. Τόσο το ΔΝΤ όσο και άλλοι οργανισμοί όπως η κεντρική τράπεζα της χώρας και η S&P στο παρελθόν έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα συγκεκριμένα δάνεια αποδυναμώνουν την κολοσσιαία στεγαστική αγορά της Δανίας.

Στον αντίποδα, ο πρόεδρος της επιτροπής ελέγχου των συστημικών πιστωτικών ιδρυμάτων υποστηρίζει ότι ενδεχόμενη απαγόρευση χορήγησης των συγκεκριμένων δανείων θα επιφέρει σημαντικό πλήγμα στην αγορά κατοικίας, μετατοπίζοντας το πρόβλημα στις τράπεζες.

Και όλα αυτά, με φόντο την πολύ σημαντική σε παγκόσμιο επίπεδο αγορά καλυμμένων ομολόγων της Δανίας, η οποία έχει ιστορία άνω των 200 ετών (τα πρώτα καλυμμένα ομόλογα στη Δανία εκδόθηκαν το 1795) και μέγεθος της τάξης των 500 δισ. δολαρίων. Η συγκεκριμένη αγορά, μάλιστα, έχει δείξει αρκετές φορές... τα δόντια της στους οίκους αξιολόγησης

Οι μεγαλύτερες τράπεζες της Δανίας έχουν ήδη “απολύσει” την Moody΄s Investors Service, σε μία κίνηση που εκτός από εντυπωσιασμό δείχνει επίσης ότι οι μεγαλύτεροι επενδυτές της χώρας δεν δίνουν πλέον ιδιαίτερη σημασία στην αξιολόγηση για την πιστοληπτική ικανότητα των επιχειρήσεων. Δείχνουν να εμπιστεύονται περισσότερο την παράδοση και τα θεμελιώδη της αγοράς.

Στις 13 Απριλίου του 2012, η μεγαλύτερη τράπεζα της Δανίας, βάσει συνόλου στεγαστικών δανείων, Nykredit, που είναι επίσης κυρίαρχη εκδότρια καλυμμένων ομολόγων με εγγύηση στεγαστικά δάνεια, τερμάτισε το συμβόλαιο που είχε με τη Moody΄s επικαλούμενη τις “ευμετάβλητες” κρίσεις της. H Realkredit Danmark, “απέλυσε” τη Moody΄s τον περασμένο Ιούνιο, ενώ η Jyske Bank από την πλευρά της, εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να δώσει τέλος στη συνεργασία της με τον οίκο, σύμφωνα με όσα έχει δηλώσει ο επικεφαλής του τμήματος treasury της τράπεζας Steen Nygaard.

Οι κινήσεις αυτές, που παραπέμπουν σε στρατηγικές... πολέμου αντανακλούν το κλίμα αμφισβήτησης που αρχίζει να διαμορφώνεται τον τελευταίο χρόνο ανά τον κόσμο και απειλεί τη μέχρι σήμερα κυριαρχία των οίκων στο χρηματοοικονομικό σύμπαν.

Τον Ιούνιο του 2011, η Moody΄s είχε ασκήσει έντονη κριτική στη βιομηχανία καλυμμένων με στεγαστικά ομολόγων της Δανίας. Στελέχη της αγορά ομολόγων της Δανίας, σημειώνουν χαρακτηριστικά ότι η Moody΄s κάθε μήνα βρίσκει και κάτι καινούριο να κριτικάρει, αμφισβητώντας άμεσα... το έργο της.

Δεν είναι γνωστά τα ποσά που καταβάλλουν οι δανέζικες τράπεζες στους οίκους αξιολόγησης, ωστόσο πλέον δεν φαίνεται να είναι το θέμα οικονομικό.

Το κύρος μίας αγοράς που δεν ξέρει τι σημαίνει η λέξη χρεοκοπία

Και αν κάποιος αμφισβητεί το μέγεθος ή την “αξία” της αγοράς καλυμμένων ομολόγων της Δανίας θα πρέπει να το ξανασκεφτεί. Η αγορά καλυμμένων με στεγαστικά δάνεια ομολόγων της Δανίας, είναι η τρίτη μεγαλύτερη στον κόσμο, πίσω από αυτή των ΗΠΑ και της Γερμανίας, ενώ έχει το διπλάσιο μέγεθος από την αντίστοιχη αγορά της Γαλλίας και της Ισπανίας.

Το τεράστιο, σε σύγκριση με τη χώρα, μέγεθός της αποδίδεται στο γεγονός ότι η αγορά ακινήτων της χώρας βασίζεται κυρίως σε ενυπόθηκα δάνεια, των οποίων η χορήγηση στηρίζεται πλήρως στην έκδοση ομολόγων καλυμμένων με στεγαστικά δάνεια από τις τράπεζες.

Η αρχή της ισορροπίας, η “ραχοκοκαλιά” της δανέζικης αγοράς ενυπόθηκων δανείων, με την οποία ελαχιστοποιούνται ντε φάκτο ο νομισματικός και ο επιτοκιακός κίνδυνος, καθώς και ο κίνδυνος ρευστότητας, στην ουσία δεν έχει αλλάξει καθόλου από το 1850. Ένα ακόμη θεμελιώδες συστατικό του συστήματος είναι η εγγενής προτεραιότητα αποζημίωσης που απολαμβάνουν οι κάτοχοι των εν λόγω ομολόγων στην περίπτωση χρεοκοπίας μίας τράπεζας. Βέβαια στα 200 χρόνια ιστορίας της αγοράς δεν έχει σημειωθεί καμία αθέτηση πληρωμών.

Στο παρελθόν η Moody΄s, είχε εκτιμήσει πως η δανέζικη αγορά καλυμμένων ομολόγων διαθέτει ένα από τα ισχυρότερα, αν όχι το ισχυρότερο νομικό πλαίσιο στον κόσμο. Αυτό αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι ενώ έχει τις ρίζες της στον 17ο αιώνα, έχει αντέξει σε πολλές αντιξοότητες.

Στην άνω των 200 ετών ιστορία του, το ενυπόθηκο πιστωτικό σύστημα της Δανίας, πέρασε από διάφορα στάδια και επιβίωσε σε αρκετές περιπτώσεις πολιτικών και οικονομικών αναταράξεων, όπως η χρεοκοπία του Βασιλείου της Δανίας στις αρχές του 19αιώνα και η Μεγάλη Ύφεση του ΄30.

Σήμερα, η κρίση στην αγορά κατοικίας της Δανίας βαθαίνει και η πτώση των τιμών έχει οδηγήσει τα στεγαστικά ιδρύματα της χώρας να διαθέσουν 131 δισ. κορόνες επιπρόσθετα ενέχυρα από το 2007 για να καλύψουν τις ρυθμιστικές απαιτήσεις και 107 δισ. κορόνες για να καλύψουν τη ζήτηση των επενδυτών.

Η αγορά στεγαστικών δανείων της χώρας άρχισε να προσφέρει τα δάνεια με την επιλογή πληρωμής μόνο των τόκων για την πρώτη δεκαετία, το 2003. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, τα συγκεκριμένα δάνεια αποτελούν τώρα το 56% του υφιστάμενου ενυπόθηκου δανεισμού, ενώ περισσότεροι από 100.000 ιδιοκτήτες κατοικιών ίσως χρειαστούν βοήθεια, σύμφωνα με μια μελέτη του Πανεπιστημίου της Νότιας Δανίας.

Πηγή:www.capital.gr