Προς νέο πολιτικό σκηνικό

Γεώργιος ΔΕΛΑΣΤΙΚ

Η πρωθυπουργοποίηση του Λουκά Παπαδήμου και η διακυβέρνηση της χώρας εκ μέρους του κατά τους επόμενους μήνες με τη στήριξη ΠΑΣΟΚ, ΝΔ και ΛΑΟΣ είναι βέβαιο ότι θα επηρεάσει σημαντικά το υφιστάμενο πολιτικό σκηνικό και πρωτίστως τον συσχετισμό δυνάμεων μεταξύ των πολιτικών κομμάτων. Οχι μόνο αυτών που συμμετέχουν στην κυβέρνηση, αλλά και των κομμάτων της Αριστεράς που παραμένουν πλέον μοναδική αντιπολίτευση.
Για την ώρα θεωρούμε αβάσιμες τις εκτιμήσεις
ότι η κυβέρνηση Παπαδήμου μπορεί να οδηγήσει σε αναδιάρθρωση του κομματικού τοπίου - στην αποχώρηση δηλαδή ικανού αριθμού στελεχών του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ και στη συγκρότηση νέου κομματικού σχηματισμού. Δεν νομίζουμε καν ότι θα υπάρξουν πολιτικές επιπτώσεις ανάλογες με εκείνες των κυβερνήσεων Τζανετάκη και Ζολώτα το 1989 - 1990 που τελικά οδήγησαν στη διάλυση του ενιαίου Συνασπισμού της Αριστεράς και τις δυο διασπάσεις του ΚΚΕ με καταλύτη τη συγκυβέρνηση των τριών τότε κομμάτων.
Αυτό φυσικά μένει να αποδειχθεί, αλλά για την ώρα δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να οδηγηθούν τα πράγματα προς τα εκεί. Απλώς από τώρα μπορεί κανείς να εκτιμήσει ότι σε πολιτικοκομματικό επίπεδο ο μεγάλος κερδισμένος από τη συγκυβέρνηση θα είναι το ΠΑΣΟΚ και η μεγάλη χαμένη θα είναι η ΝΔ. Σοβαρά κέρδη θα υπάρξουν και για τον ΛΑΟΣ.
Το ΠΑΣΟΚ θα κερδίσει διπλά. Σε επίπεδο πολιτικής γραμμής μπορεί να ισχυρίζεται ότι δικαιώθηκε: ζητούσε κομματική συνεργασία στη βάση του Μνημονίου και τελικά η ΝΔ όντως προσχώρησε στο μνημονιακό μέτωπο, παρά τις ισχυρότατες επί ενάμιση χρόνο αντιδράσεις της.
Κερδισμένο θα βγει όμως το ΠΑΣΟΚ και σε επίπεδο κομματικής επιρροής. Θα ανακοπεί δραστικά η μέχρι πρότινος ισχυρή διαρροή ψηφοφόρων του προς την "αντιμνημονιακή" ΝΔ. Τέτοιου είδους μετακίνηση από το ΠΑΣΟΚ προς τη ΝΔ δεν έχει πλέον κανένα νόημα, μετά τη στροφή Σαμαρά. Αντιθέτως, το ΠΑΣΟΚ μπορεί πλέον βάσιμα να ελπίζει σε επαναπατρισμό των συντηρητικών αντιμνημονιακών ψηφοφόρων του που είχαν στραφεί προς τη ΝΔ. Οι διαρροές ψήφων του ΠΑΣΟΚ τώρα θα είναι πολύ μικρότερες και μόνο προς τα αριστερά του - άρα εξ ορισμού πιο περιορισμένες.
Η ΝΔ όμως θα έχει απώλειες σε πολλά επίπεδα. Πρώτα πρώτα ο Α. Σαμαράς απογοήτευσε μεγάλο τμήμα της κομματικής και εκλογικής βάσης της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Από εκεί που για πρώτη φορά στη ζωή τους οι δεξιοί ψηφοφόροι αισθάνονταν ότι υπερέχουν των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ και σε πατριωτισμό και σε φιλολαϊκότητα, τώρα πρέπει να αντιμετωπίσουν τη χλεύη τους για το ότι καθυστερημένα συντάσσονται στη γραμμή Παπανδρέου που μέχρι τώρα λοιδορούσαν. Χαμένη βρίσκεται η ΝΔ, όπως προαναφέραμε, και λόγω του ότι παύει πλέον να αποτελεί πόλο έλξης δυσαρεστημένων με το Μνημόνιο ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ.
Παράλληλα, με τη στροφή του ο πρόεδρος της ΝΔ γκρέμισε το μέχρι πρότινος αδιαπέραστο τείχος που είχε υψώσει με την αντιμνημονιακή πολιτική του μεταξύ του κόμματός του και του ΛΑΟΣ, το οποίο είχε εξαρχής ταχθεί αναφανδόν υπέρ του Μνημονίου. Κανένας ψηφοφόρος της ΝΔ, όσο δεξιός και αν ήταν, δεν διενοείτο να μετακινηθεί προς τον ΛΑΟΣ αν δεν ήταν υποστηρικτής της μνημονιακής πολιτικής.
Αυτό το φράγμα έπεσε από τη στιγμή που η ΝΔ προσχώρησε στο "μνημονιακό" στρατόπεδο. Διευκολύνονται έτσι οι μετατοπίσεις ψηφοφόρων της ΝΔ προς τον ΛΑΟΣ - πόσω μάλλον που τώρα πλέον οι ηγεσίες των δύο κομμάτων της Δεξιάς συνεργάζονται αρμονικά ακόμη και σε κυβερνητικό επίπεδο υπό τον πρωθυπουργό Λ. Παπαδήμο.
Οσο για τον Γιώργο Καρατζαφέρη, πετυχαίνοντας να συμμετάσχει στη συγκυβέρνηση κατόρθωσε να αποτινάξει τη ρετσινιά του ακραίου δεξιού κόμματος με το οποίο κανένας δεν θέλει να συνεργαστεί και περνάει τώρα ως ισότιμος παίκτης στην κεντρική πολιτική σκηνή, πλήρως αποδεκτός. Αντικειμενικά τέθηκαν οι βάσεις για μετεκλογική συνεργασία ΝΔ - ΛΑΟΣ!
Πρόκληση
Η Αριστερά μόνη στην αντιπολίτευση
Θα εκμεταλλευθεί εκλογικά άραγε η Αριστερά και κυρίως το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ το γεγονός ότι μετά τη στροφή της ΝΔ της ανήκει πλέον αποκλειστικά όλος ο χώρος της αντιμνημονιακής αντιπολίτευσης; Παρόλο που είναι βέβαιο πως όλα τα κόμματα της Αριστεράς θα σημειώσουν εκλογική άνοδο, η καταφατική απάντηση στο ανωτέρω ερώτημα δεν είναι τόσο εύκολη όσο φαίνεται. Πέραν πάσης αμφιβολίας, η συγκλονιστική απεργία και διαδήλωση της 19ης Οκτωβρίου και τα πρωτοφανή γεγονότα στις παρελάσεις της 28ης Οκτωβρίου πυροδότησαν την παραίτηση Παπανδρέου. Η πρωθυπουργοποίηση Παπαδήμου όμως απορρόφησε τους πολιτικούς κραδασμούς και τα κόμματα - πυλώνες του συστήματος συσπειρώθηκαν με τη συγκυβέρνηση. Θα δούμε αν η Αριστερά μπορεί να κερδίσει από αυτή την αναμέτρηση.