Οι απολύσεις ως επιβράβευση των άξιων

Του Στέφανου Κασιμάτη

Ηταν στις 18 του περασμένου μηνός, όταν η Γενική Γραμματεία της κυβέρνησης εξέδωσε την εξής λιτή ανακοίνωση: «Η κ. Γαυγιωτάκη Μαρία, υπεύθυνη του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος του Ιδρύματος Κοινωνικής Ασφάλισης (ΙΚΑ), με δική της πρωτοβουλία, επιδεικνύοντας ζήλο και διάθεση πέραν των ορίων του υπηρεσιακού της καθήκοντος, αποκάλυψε απάτη σε βάρος του ΙΚΑ Καλλιθέας, ύψους τουλάχιστον 12.000.000 ευρώ. Για τον λόγο αυτό προτείνουμε την κ. Γαυγιωτάκη προς απονομή επαίνου, σύμφωνα με το άρθρο 61 του

ν. 3528/2007».

Με την υπερβολή που μας διακρίνει και ιδίως στις λέξεις (ή, μάλλον, μόνο στις λέξεις, γιατί από πράξεις, αφήστε καλύτερα...), σπανίως το επίθετο «αξιέπαινος» ταιριάζει τόσο πολύ όσο στην περίπτωση της κυρίας Γαυγιωτάκη. Αυτή η υπάλληλος του ΙΚΑ, παρά τη δικαιολογημένη δυσαρέσκεια που θα της προκαλεί η περικοπή του μισθού της, αποκάλυψε ένα κύκλωμα «επίορκων», όπως ευσχήμως ονομάζουμε τους απατεώνες όταν τους πληρώνουμε με τους φόρους μας, του οποίου η δράση ενδεχομένως να συνεχιζόταν -ίσως με κάποια αυτοσυγκράτηση, λόγω συνθηκών κρίσης- και σήμερα. Δεν είναι όμως το μέγεθος της επιτυχίας ο μόνος λόγος για τον οποίο προτείνεται η βράβευσή της. Στη σχετική ανακοίνωση επισημαίνεται ότι επέδειξε «ζήλο και διάθεση πέραν των ορίων του υπηρεσιακού της καθήκοντος».

Ας δούμε όμως τι ακριβώς έκανε η κυρία Γαυγιωτάκη, όπως η ίδια το περιγράφει στην κατάθεσή της στον ανακριτή της υπόθεσης: «Ολα προέκυψαν ύστερα από την εφαρμογή Risk Analysis του νέου πληροφοριακού συστήματος του ΙΚΑ, που άρχισε να λειτουργεί τον Νοέμβριο του 2011, όπου φαίνονται ύποπτες και παραβατικές συναλλαγές, και στο οποίο εντάχθηκαν στοιχεία από το 2008 και εντεύθεν. Κατά την παρουσίαση της εφαρμογής αυτής, με τα δεδομένα που είχαν εισαχθεί, αναπτύχθηκε ένα σχεδιάγραμμα στο οποίο φαίνονταν ύποπτες συναλλαγές μεταξύ ασφαλισμένων του Ιδρύματος. Σαν παράδειγμα σας αναφέρω ότι, ενώ κάποιος για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα είχε λάβει παροχές ασθενείας, για το ίδιο χρονικό διάστημα φαινόταν ότι εργάζεται κανονικά. Σαν δεύτερο παράδειγμα, σας αναφέρω ότι στο σύστημα φαίνονται αφύσικες στον αριθμό παροχές για δίδυμη κύηση. Πρώτο υποκατάστημα στις ύποπτες συναλλαγές ήταν το τοπικό υποκατάστημα ΙΚΑ Καλλιθέας». Ετσι άρχισε να ξετυλίγεται το κουβάρι.

Να ρωτήσω, με όλο το θάρρος: για ποιο λόγο το ΙΚΑ έχει προμηθευτεί το συγκεκριμένο πρόγραμμα που αξιοποιήθηκε με τόσο λαμπρά αποτελέσματα από την καλή υπάλληλο; Προφανώς, όχι για να μένει αχρησιμοποίητο, αλλά για να χρησιμοποιείται με τον τρόπο της κυρίας Γαυγιωτάκη. Οπως σε άλλους δίνουν ένα αυτοκίνητο της υπηρεσίας ή ένα κινητό, στη γυναίκα αυτή δόθηκε ένα εργαλείο για να κάνει τη δουλειά της καλύτερα· και την έκανε: εντόπισε τα οφθαλμοφανή (π.χ., δύο τοκετούς από την ίδια ανύπαντρη γυναίκα μέσα σε διάστημα οκτώ μηνών...) και είχε το ήθος να μην ανεχτεί την κλεψιά και την αξιοπρέπεια να μην κάνει τα στραβά μάτια, προκειμένου να μην μπλέξει. Ενδεχομένως κάποιες φορές να πήρε δουλειά στο σπίτι. Μπορεί να υπήρξαν μέρες που έμεινε στο γραφείο μετά το τέλος του ωραρίου. Αυτό που έκανε όμως ήταν η δουλειά της. Διότι, προφανώς, για ανθρώπους με τη φιλοτιμία της κυρίας Γαυγιωτάκη η λύση του προβλήματος είναι μέρος της δουλειάς και όχι υπηρεσία που προσφέρεται κατ’ εξαίρεση και εφόσον έχει θεσπισθεί το σχετικό επίδομα.

Ας μην παρεξηγηθώ, αλλά δεν βλέπω σε τι υπερέβη τα όρια του υπηρεσιακού καθήκοντος ο ζήλος της καλής υπαλλήλου. Κάθε άλλο παρά υποτιμώ την πολύτιμη υπηρεσία που προσέφερε στο κράτος - σε όλους εμάς, δηλαδή. Πρόθεσή μου μόνο είναι να βάλω το θέμα στις σωστές διαστάσεις του. Οχι με την επιδίωξη να μειώσω τον λόγο για τον οποίο πολύ σωστά βραβεύεται, αλλά για να καταλάβουμε όλοι την αξιοθρήνητη κατάστασή μας: πόσο δηλαδή έχουμε πια συμβιβασθεί με το Δημόσιο της αδιαφορίας και του ωχαδερφισμού, ώστε την περίπτωση ενός φιλότιμου ανθρώπου που κάνει τη δουλειά του ώς το τέλος να τη βραβεύουμε. Εχουμε καταντήσει πια να θεωρούμε ως κανονικότητα τις γελοίες δικαιολογίες που έδωσε η διοίκηση του ΙΚΑ στις 19 Φεβρουαρίου, με αφορμή την αποκάλυψη ότι, ένα χρόνο μετά την καταγγελία της απάτης, οι προφυλακισμένοι υπάλληλοι του ΙΚΑ Καλλιθέας ακόμη μισθοδοτούνται, έστω και με το ένα τρίτο των αποδοχών τους. Χρειάσθηκαν επτά μήνες, δικαιολογήθηκε το ΙΚΑ, για να συνταχθεί η έκθεση των 1.200 σελίδων, πενήντα ημέρες για να επιδοθεί η έκθεση ελέγχου στους κατηγορούμενους υπαλλήλους και σχεδόν δύο μήνες για να εξετασθούν οι υποβληθείσες εντός πενθημέρου απολογίες τους. Καταλήγει, δε, η ανακοίνωση με το υπέροχο στην απροσδιοριστία του: «Χωρίς καμία χρονική καθυστέρηση η σχετική υπόθεση εισάγεται για συζήτηση και απόφαση στο Υπηρεσιακό Συμβούλιο εντός των προσεχών ημερών».

Η καλύτερη τιμή που θα μπορούσε να αποδώσει η κυβέρνηση στην κυρία Γαυγιωτάκη και στους άλλους άξιους συναδέλφους της, που υπάρχουν παντού στο Δημόσιο, θα ήταν να διώξει επιτέλους τις κάμποσες χιλιάδες των «επίορκων» που έχουν εντοπισθεί. Οσο οι τρεις κυβερνητικοί εταίροι, οχυρωμένοι πίσω από τη λατρεία των τύπων και τον φόβο του πολιτικού κόστους, προστατεύουν το ίζημα του σάπιου κράτους, τα βραβεία στους άξιους είναι μάλλον ειρωνεία παρά οτιδήποτε άλλο...