Χρεοκοπία, Δημοκρατία, άρθρο 48 και έκτακτες εξουσίες

Γεώργιος Π. Μαλούχος

Από χθες η Ελλάδα μετρά έναν νεκρό που θα μπορούσε να είναι ο αδελφός, ο πατέρας, ο φίλος καθενός από μας και που μόνον ως τέτοιον πρέπει όλοι να τον δούμε. Πέρα όμως κι από αυτό το τραγικό γεγονός, είναι πολλά και βαθύτατα τα ενεδρεύοντα ερέβη. Μην παίζουμε λοιπόν με τις λέξεις και μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας: όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα, το αληθινό μείζον δίλημμα που μας έχει οδηγήσει ως εδώ και μας απειλεί με πολύ χειρότερα, αυτό που
πραγματικά τίθεται αυτή τη στιγμή στη χώρα ως το μέγα διακύβευμα, είναι ένα: Δημοκρατία ή χρεοκοπία; Κι αυτό το δίλημμα, δεν είναι βιώσιμο. Αυτό όμως θέτει η κυβέρνηση, όσο κι αν δεν ομολογείται, όσο κι αν δεν λέγεται με το όνομά του.

Δεν υπάρχει πλέον έλληνας πολίτης που να αμφιβάλλει ότι η κυβέρνηση Παπανδρέου, καλώς ή κακώς, δικαίως ή αδίκως, ας το κρίνει ο καθένας, λαμβάνει αποφάσεις που ξεπερνούν κατά πολύ τα όρια της δημοκρατίας.
Αποφάσεις που απαιτούν έκτακτες εξουσίες. Είναι δεδομένο ότι ήδη λειτουργεί ως κυβέρνηση εκτάκτου ανάγκης. Μπορεί κατ’ άλλους να έχει δίκιο και κατ’ άλλους άδικο, αλλά αυτό είναι το δεδομένο.
Όμως, μια κυβέρνηση εκτάκτου ανάγκης, για να είναι τέτοια, οφείλει να έχει στα χέρια της έκτακτες εξουσίες, τις οποίες το Σύνταγμα της χώρας προβλέπει. Αλλιώς, εξελίσσεται σε ιδιότυπη δικτατορία.
Δεν είναι δυνατόν μια κυβέρνηση να αγνοεί το γεγονός ότι απαιτούνται έκτακτες εξουσίες, όταν στην πράξη λειτουργεί συστηματικά και όλο και οξύτερα με αυτό τον τρόπο. Το χάσμα που προκαλείται είναι τέτοιο που, σύντομα, δεν θα γεφυρώνεται. Αλλωστε, δεν υπάρχει Ελληνας που να αμφιβάλλει ότι αυτή η κατάσταση δεν θα σταματήσει εδώ. Στην πραγματικότητα, βρισκόμαστε πολύ πιο κοντά στην αρχή της, παρά στο τέλος της.
Υπάρχουν περίοδοι, που τέτοιες έκτακτες συνθήκες επιβάλλουν έκτακτες εξουσίες: οι πόλεμοι είναι ένα παράδειγμα. Τον πόλεμο, πολλές φορές τον έχουν οξύτατα επικαλεστεί, στους πιο δραματικούς τόνους, τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο υπουργός Οικονομικών και όχι μόνον.
Από τη στιγμή λοιπόν που αυτό πιστεύουν κι έτσι κινούνται, αν θέλουν να είναι πραγματικά τίμιοι απέναντι στις δραματικές περιστάσεις και να έχουν αληθινή ευθύνη των πράξεών τους, οφείλουν να μην κρύβονται άλλο πίσω από προσχήματα.
Το άρθρο 48 του Συντάγματος προβλέπει ρητά το πώς και για πόσο η ίδια η Βουλή, μετά από πρόταση της κυβέρνησης, μπορεί να λάβει την απόφαση ότι η χώρα βρίσκεται σε κατάσταση πολιορκίας και να της παράσχει έκτακτες εξουσίες, στις οποίες κατ’ ουσίαν αναφέρθηκε πρόσφατα και ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης.
Η εθνική κυριαρχία χάνεται, η απειλή είναι συνολική για την ύπαρξη της Ελλάδας, το χάος ενεδρεύει πλέον σε όλα τα επίπεδα.
Αφού η κυβέρνηση δεν βλέπει άλλη λύση από αυτό που κάνει για να τα αντιμετωπίσει όλα αυτά, αφού στην πράξη αναστέλλει τα συλλογικά δικαιώματα, αφού θεωρεί κάθε άλλο δρόμο κλειστό και μάλιστα τον απαξιώνει με τον πιο εμφατικό τρόπο, όπως την πρόταση για επαναδιαπραγμάτευση, ας καταφύγει λοιπόν ευθέως εκεί.
Ας πάρει την ευθύνη να ζητήσει από τη Βουλή εφαρμογή του άρθρου 48 του Συντάγματος, με ό,τι αυτό σημαίνει και συνεπάγεται. Γιατί, καλά, έστω και με τους κυβερνητικούς βουλευτές να ψηφίζουν χθες κατά δήλωση πολλών εξ αυτών ενάντια στη συνείδησή τους, η εφαρμογή πώς θα γίνει; Ή η ψήφιση και των επόμενων – βέβαιων – μέτρων;
Όμως η κυβέρνηση δεν το κάνει. Δεν έχει κάνει αυτό που πρέπει για τον πόλεμο που επικαλείται.
Αντίθετα, έχει ακολουθήσει τον πιο λανθασμένο και επικίνδυνο δρόμο στη διεξαγωγή του: έχει αγνοήσει πλήρως την αδήριτη υποχρέωσή της να λάβει την ειδική εντολή που χρειάζονται αυτές οι ώρες και για να ενεργήσει όπως ενεργεί, την ίδια ώρα που πεισματικά αρνείται και τις εκλογές.
Και προσπαθεί να αντιμετωπίσει την κατάσταση με έναν ιδιότυπο, όλο και εντεινόμενο αυταρχισμό, που δεν είναι δυνατόν ούτε να γίνει άλλο ανεκτός, μα, τελικά, ούτε και να λειτουργήσει αποτελεσματικά, για τους στόχους που υπηρετεί, σε αυτές τις συνθήκες: η μέθοδός της, τους υπονομεύει και αυτούς ευθέως.
Ετσι, στην ουσία, η «εθνοσωτήριος» κυβέρνηση Παπανδρέου, περιφρονεί βαθύτατα τον ελληνικό λαό που υποτίθεται ότι, ερήμην του και με την πλήρη διαφωνία του, σώζει.
Αφού εκλογές δεν κάνει, εκείνος, έστω λοιπόν δια των αντιπροσώπων του, όπως προβλέπει το Σύνταγμα, είναι ο μόνος που μπορεί και πρέπει να αποφασίσει πια για όλα αυτά.
Αν η Βουλή δώσει στην κυβέρνηση αυτά τα δικαιώματα, έχει καλώς.
Αν δεν τα δώσει, εκείνη οφείλει αμέσως να κάνει εκλογές.
Η κυβέρνηση Παπανδρέου είναι κοινοβουλευτική, αλλά λειτουργεί ως αυταρχική.
Αυτά, δεν πάνε μαζί και οδηγούν στην καταστροφή.
Αντί λοιπόν να λέει διαρκώς ψέματα, διαρκώς να πέφτει έξω και διαρκώς να επανέρχεται με πιο ολοκληρωτικές πολιτικές, οφείλει να είναι ξεκάθαρη με τον ελληνικό λαό και να δηλώσει ότι για να αποφευχθεί, όπως πιστεύει, η χρεοκοπία, απαιτούνται αυτές οι έκτακτες εξουσίες που θα της δώσουν τη δυνατότητα να λάβει και να εφαρμόσει τέτοιας κλίμακας έκτακτα μέτρα.
Γιατί δίπλα στο μέγα πρόβλημα των πραγματικών αντοχών της κοινωνίας, βρίσκεται και το άλλο: του συνεχούς απροσχημάτιστου πλέον εμπαιγμού της. Κι αυτό επιβαρύνει δραματικά την κατάσταση.
Αφού, όπως λέει, σέβεται τον ελληνικό λαό και τις θυσίες του, ας σταματήσει την ιστορία με τους μελοδραματικούς δεκάρικους που εναλλάσσονται σε ημερήσια διάταξη με τους πιο ωμούς εκβιασμούς.
Οι κ.κ. Παπανδρέου και Βενιζέλος, οφείλουν να ζητήσουν ευθέως από τον ελληνικό λαό να τους δώσει την άδεια να κυβερνήσουν έξω από τα όρια της κανονικότητας και να σταματήσουν να το πράττουν εκ κρυπτώ και στα όρια της συνταγματικής τάξης.
Να πουν ρητά ότι θεωρούν ότι έστω και για ένα μικρό διάστημα, η χώρα δεν αντέχει να συνεχίσει να είναι δημοκρατία και να ζητήσουν αυτές τις έκτακτες εξουσίες από τη λαϊκή αντιπροσωπεία, όπως το Σύνταγμα της χώρας προβλέπει.
Να λάβουν τη νομιμότητα και τη νομιμοποίηση για να νομοθετήσουν και στη συνέχεια να εφαρμόσουν.
Αν δεν το κάνουν, οδηγούμαστε, έτσι κι αλλιώς, χωρίς φρένα στον γκρεμό.
Η απειλή, ούτως ή άλλως, θα επανέλθει πάλι σε χρόνο μηδέν.
Στις αρχές Νοεμβρίου, εκταμιεύεται η δόση. Ωραία: Και στα τέλη Δεκεμβρίου; Τι θα κάνουν; Τι θα συμβεί; Που θα φτάσουν;
Το πρόβλημα δεν θα λυθεί και το γνωρίζουν άπαντες.
Ετσι κι αλλιώς, η ίδια η Γερμανίδα καγκελάριος θέτει πλέον ρητά και ανοιχτά το ζήτημα των έκτακτων εξουσιών για τη συνέχεια και μάλιστα με πολύ πιο επικίνδυνο τρόπο: απαιτεί να εκχωρηθούν χωρίς νομική κάλυψη και, μάλιστα, απευθείας σε ξένους. Δεν είναι κρυφό. Το αντίθετο.
Κατά τη γνωστή ρήση, «στη Δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα». Και πράγματι, δεν υπάρχουν. Το Σύνταγμα, δείχνει το δρόμο. Αλλα μόνον η εφαρμογή του μπορεί να επιτρέψει κάτι τέτοιο.
Αλλιώς, το να κάνει η κυβέρνηση ότι δεν βλέπει και δεν ακούει την ώρα που διολισθαίνει όλο και πιο βαθιά στον αυταρχισμό, είναι ήδη πέραν της δημοκρατίας και είναι ήδη αδιέξοδο και μάλιστα τρομακτικά σκοτεινό.
Αυτό το δρόμο πρέπει να μην τον ακολουθήσει άλλο. Δεν πάει παραπέρα.
Οδηγεί στο θάνατο της δημοκρατίας που κανείς και για κανένα λόγο δεν έχει δικαίωμα να τη σκοτώσει.
Αλλωστε, αν πεθάνει η Δημοκρατία, αν όλα αυτά εξακολουθήσουν να γίνονται όπως γίνονται, δεν υπάρχει η παραμικρή περίπτωση, ούτε το απειροελάχιστο ενδεχόμενο να πετύχει το οποιοδήποτε πρόγραμμα.
Αν πεθάνει η δημοκρατία, ακόμα και η χρεοκοπία θα έρθει πολύ πιο κοντά και πολύ πιο άτακτα. Και δεν θα είναι καν πια το μεγαλύτερο από τα προβλήματά αυτού του τόπου.