είναι γνωστό, εδώ και χρόνια, ότι αυτή η περιοχή που έδωσε τους δύο μεγάλους σεισμούς στην Κεφαλονιά αποτελεί την πιο σεισμογενή περιοχή στην Ευρώπη αλλά και μια από τις πιο σεισμογενείς σε ολόκληρο τον κόσμο.
Στον παραπάνω χάρτη φαίνεται ξεκάθαρα ότι οι περιοχές με την μεγαλύτερη επικινδυνότητα είναι τα νησιά του Ιονίου που βρίσκονται στο κόκκινο και ακολουθούν με πράσινο χρώμα η δυτική Πελοπόννησος, η Κρήτη, ο Κορινθιακός κόλπος, η Στερεά Ελλάδα και ένα κομμάτι της Χαλκιδικής.
Δείτε παρακάτω τον χάρτη σεισμικότητας στην περιοχή της Κεφαλονιάς από το Νοέμβριο του 2013 μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2014 όπου γίνεται αντιληπτό ότι η συχνότητα των σεισμών είναι ιδιαιτέρως μεγάλη παρά τα μεγέθη των σεισμών που σε μια πρώτη ματιά δεν φαίνονται ανησυχητικοί.
Αν κάποιος παρατηρήσει καθημερινά τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες καταγραφής σεισμών στην Ελληνική επικράτεια θα μείνει εμβρόντητος από τα σμήνη των σεισμών που καταγράφονται κάθε μέρα στην πατρίδα μας και αν κάποιος μελετήσει προσεκτικά τους χάρτες θα διαπιστώσει εύκολα ότι η πλειοψηφία των σεισμικών γεγονότων διατρέχει συγκεκριμένους άξονες και περιοχές.
Στον χάρτη που ακολουθεί φαίνεται ξεκάθαρα η μεγάλη σεισμικότητα στο λεγόμενο Ελληνικό τόξο.
Μεγάλη σεισμική δραστηριότητα παρατηρείται στο λεγόμενο Ελληνικό τόξο ξεκινώντας μάλιστα από την Κεφαλονιά, διασχίζει το νότιο Ιόνιο ανατολικά της Πελοποννήσου και περνώντας νότια της Κρήτης καταλήγει στη Ρόδο. Είναι το όριο επαφής και σύγκλισης της αφρικανικής με την ευρασιατική λιθοσφαιρική πλάκα, που η πρώτη βυθίζεται με ρυθμό περίπου 4,5 εκατοστών τον χρόνο κάτω από τη δεύτερη, και είναι αυτή η τιτάνια «μάχη» των πλακών στο Νότιο Αιγαίο η κύρια αιτία εκδήλωσης των περισσότερων σεισμών στην Ελλάδα.
Με αρκετά γρήγορους ρυθμούς (για τα γεωλογικά δεδομένα) κινείται και η λιθοσφαιρική πλάκα της Aνατολίας, η οποία περιλαμβάνει το γνωστό ρήγμα της Ανατολίας, το οποίο έχει δύο κύρια τμήματα, το Βόρειο και το Νότιο τμήμα και που έδωσε τον μεγάλο σεισμό στις 17 Αυγούστου 1999.
Ποιο είναι το περίφημο «ελληνικό τόξο»
Το σημείο που τα ρίχτερ χτυπάνε «κόκκινο» είναι το αποκαλούμενο Ελληνικό τόξο που σημαδεύει τη χώρα από τη Λευκάδα μέχρι τη Ρόδο και μπορεί να δώσει τεράστια μεγέθη που φτάνουν τα 7 και 7,5 ρίχτερ. Το ελληνικό τόξο είναι ουσιαστικά το όριο επαφής και σύγκλισης της αφρικανικής με την ευρασιατική λιθοσφαιρική πλάκα, που και η πρώτη βυθίζεται (αργά αλλά σταθερά με ρυθμό περίπου 4,5 εκατοστών τον χρόνο) κάτω από τη δεύτερη. Και είναι αυτή η τιτάνια «μάχη» των πλακών στο Νότιο Αιγαίο η κύρια αιτία εκδήλωσης των περισσότερων σεισμών στην Ελλάδα.
Όπως μπορείτε να δείτε ο χάρτης που ακολουθεί περιγράφει με λεπτομέρειες τη μετακίνηση των λιθοσφαιρικών πλακών.
Οι Ζώνες υψηλού κινδύνου
Κατά μήκος των ακτών της Δυτικής Ελλάδας από την Κέρκυρα έως τη Δυτική Κρήτη, η σεισμική δραστηριότητα μπορεί να διακριθεί γενικά σε τρεις περιοχές:
1ον . Η πρώτη περιοχή βρίσκεται βορείως της Λευκάδας και η σεισμική δραστηριότητα εκεί οφείλεται σε συμπιεστικές δυνάμεις περίπου ανατολικής - δυτικής διεύθυνσης που είναι κάθετες στη διεύθυνση των ακτών της Δυτικής Ελλάδας.
2ον . Η δεύτερη περιοχή βρίσκεται νοτίως της Κεφαλονιάς και αποτελεί το δυτικό τμήμα του Ελληνικού Τόξου. Η σεισμική δραστηριότητα εκεί οφείλεται στη σύγκλιση μεταξύ της αφρικανικής πλάκας και του Αιγαίου και της κατάδυσης της πρώτης, κάτω από τη δεύτερη. Αποτέλεσμα της κατάδυσης αυτής είναι και η εκδήλωση σεισμικής δραστηριότητας ενδιαμέσου βάθους (εστιακά βάθη σεισμών μεγαλύτερα των 60 χιλιομέτρων) κάτω από την Πελοπόννησο και ανατολικά αυτής περίπου έως τον χώρο των Κυκλάδων.
3ον. Η τρίτη περιοχή βρίσκεται μεταξύ των δύο προηγούμενων, στον ευρύτερο χώρο της Κεφαλονιάς, από τη Ζάκυνθο έως τη Λευκάδα. Η σεισμική δραστηριότητα εκεί εκδηλώνεται κυρίως κατά μήκος ενός ρήγματος, το οποίο έχει διεύθυνση βορειοανατολική - νοτιοδυτική.
Μικρά μεγέθη με μεγάλη συχνότητα
Χαρακτηριστικό της σεισμικής δραστηριότητας στη Δυτική Ελλάδα είναι ο μεγάλος αριθμός μικρών και ενδιαμέσου μεγέθους σεισμών αλλά και η μεγαλύτερη συχνότητα γένεσης ισχυρών (καταστρεπτικών) σεισμών. Έτσι παρά το γεγονός ότι στον χώρο αυτό τα μεγέθη των μεγαλύτερων σεισμών είναι λίγο μικρότερα από ό, τι σε άλλες περιοχές του ελληνικού χώρου, ο σεισμικός κίνδυνος είναι σαφώς μεγαλύτερος εξαιτίας της συχνότητας γένεσης σεισμών ικανών να προκαλέσουν καταστροφές.
Κορινθιακός κόλπος και Νότια Κρήτη
Εκτός από την περιοχή του Ιονίου, πολύ στενά παρακολουθούν οι επιστήμονες την περιοχή του Κορινθιακού κόλπου, το ρήγμα της Ανατολίας αλλά και όλη την περιοχή από τη Νότια Κρήτη μέχρι και την Ρόδο, περιοχές όπου μπορεί να δώσει πολύ ισχυρούς σεισμούς.
Πως μετακινείται το Αιγαίο
Η μεγάλη σεισμικότητα της Ελλάδας οφείλεται στα ιδιαίτερα γεωλογικά χαρακτηριστικά της, τα οποία έχουν διαμορφωθεί από τις κινήσεις των τεκτονικών πλακών στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Σύμφωνα με τις μελέτες των επιστημόνων η Τουρκία κινείται προς τα δυτικά με ταχύτητα 25 χιλιοστά τον χρόνο (δηλαδή προς τον χώρο του Αιγαίου) κατά μήκος του ρήγματος της Βόρειας Ανατολίας. Το Αιγαίο ακολουθεί την κίνηση αυτή και κινείται με την ίδια ταχύτητα - 25 χιλιοστά το χρόνο - σε σχέση με την Ευρώπη κατά μήκος της τάφρου του Βορείου Αιγαίου προς τα δυτικά. Ταυτόχρονα όμως το Αιγαίο, λόγω εσωτερικής παραμόρφωσης, επεκτείνεται προς τα νότια με ταχύτητα η οποία φθάνει περίπου τα 10 χιλιοστά ανά έτος. Με τον τρόπο αυτό, ο ρυθμός ολίσθησης στο νότιο τμήμα του φθάνει ως τα 35 χιλιοστά το έτος, περίπου, με διεύθυνση βορειοανατολικά - νοτιοδυτικά. Επειδή όμως και η Αφρική κινείται προς τα βόρεια με ταχύτητα 10 χιλιοστά ανά έτος, ο ρυθμός σύγκλισης μεταξύ της αφρικανικής λιθοσφαιρικής πλάκας με εκείνης του Αιγαίου είναι της τάξεως των 45 χιλιοστών το έτος με αποτέλεσμα τη διαρκή επέκταση του Αιγαίου.
Επιπλέον δυτικά του ελληνικού χώρου (στην περιοχή βόρεια της Κεφαλονιάς), η Απουλία μικροπλάκα (Βόρειο Ιόνιο - Αδριατική) εκτελεί μια αριστερόστροφη κίνηση και το ανατολικό της όριο συγκρούεται με την Πίνδο.
Όλες αυτές οι μετακινήσεις των λιθοσφαιρικών πλακών, σε γενικές γραμμές, θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελούν και την κύρια αιτία της σεισμικής δραστηριότητας που εκδηλώνεται στον ελληνικό χώρο και κατά περίεργο τρόπο «συναντώνται» στην περιοχή της Κεφαλονιάς, γεγονός που έχει αποτέλεσμα στον χώρο αυτό να παρουσιάζεται και η μεγαλύτερη σεισμικότητα της ευρύτερης περιοχής του Αιγαίου, δηλαδή ολόκληρης της Ελλάδας και κατ' επέκταση της Ευρώπης.
0 Σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχόλια και παρατηρήσεις