Πώς μπορεί να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό

Τέσσερα όπλα για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού κατά το β’ εξάμηνο του 2014 φαίνεται ότι έχει στη φαρέτρα της η ελληνική κυβέρνηση.

Πρώτον, τη μετακύληση (roll over) των ομολόγων που έχουν αγοράσει οι κεντρικές τράπεζες των χωρών της ευρωζώνης πριν από το ξέσπασμα της κρίσης, τα λεγόμενα ANFAs, ύψους 6 δισ. ευρώ, τα οποία λήγουν μέχρι το 2016. Δεύτεροv, την ανανέωση των ομολόγων του πρώτου πυλώνα στήριξης των ελληνικών τραπεζών που είχαν εκδοθεί το 2009 ύψους 4,5 δισ. ευρώ και λήγουν τον Μάιο του 2014,
γνωστά ως ομόλογα Αλογοσκούφη. Τρίτον, τα κεφάλαια που έχουν περισσέψει στο ΤΧΣ από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, ύψους 11 δισ. ευρώ. Και τέταρτον υπάρχει η σκέψη να μεταφερθεί η δόση των 4,9 δισ. ευρώ του Δεκεμβρίου, που έτσι κι αλλιώς έχει καθυστερήσει, για να καλύψει μέρος των χρηματοδοτικών αναγκών του επόμενου έτους. Να υπενθυμίσουμε πως η εγκριθείσα χρηματοδότηση από την Ευρωζώνη και τον EFSF λήγει τον Ιούνιο. Έτσι, μένει μόνο η οικονομική στήριξη από το ΔΝΤ (με την προϋπόθεση πως η Ελλάδα θα έχει διασφαλίσει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες για το επόμενο 12μηνο) ύψους περίπου 1,8 δισ. ευρώ, ανά τρίμηνο, η οποία δεν αρκεί για να καλυφθούν οι ανάγκες χρηματοδότησης. Το Ταμείο υπολογίζει το κενό για το 2014 σε 4,3-4,4 δισ. ευρώ, ενώ μέχρι το 2016 φτάνει τα 10,5 – 11 δισ. ευρώ.

Ο παραπάνω σχεδιασμός προϋποθέτει, ωστόσο, να συμφωνήσουν οι κεντρικές τράπεζες να μετακυλήσουν τα ομόλογα που έχουν στην κατοχή τους. Μέχρι στιγμής οι κεντρικές τράπεζες αντιδρούν, με βασικό επιχείρημα ότι η ανανέωση των ANFAs αποτελεί νομισματική χρηματοδότηση. Ωστόσο η ελληνική πλευρά έχει καταθέσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή  προτάσεις που αντικρούουν τη θέση αυτή και με τις οποίες συμφωνεί η Ε.Ε. Η ιστορία με τα ANFAs ξεκινά από τις συζητήσεις για το PSI. Τότε, κάτω από τις πιέσεις των κεντρικών τραπεζών, τα ομόλογα αυτά έμειναν εκτός κουρέματος. Και τώρα πάλι οι ίδιες, αρνούνται να τα ανανεώσουν και ζητούν να πληρωθούν στο ακέραιο, δηλαδή στο 100% της ονομαστικής τους αξίας και με επιτόκιο 6,5%. Σύμφωνα με ευρωπαίους αξιωματούχους το παιχνίδι που παίζεται είναι ότι «η ΕΚΤ προσπαθεί να σπρώξει τον λογαριασμό στα κράτη-μέλη και τα κράτη-μέλη στην ΕΚΤ». Και μένει να αποδειχθεί ποιος θα πληρώσει το λογαριασμό, με την πλάστιγγα να γέρνει, στο μέρος των κεντρικών τραπεζών, καθώς η Γερμανία εμφανίζεται ανένδοτη στο να φορτώσει με νέα βάρη τους Γερμανούς πολίτες.

Οσον αφορά τα κεφάλαια του ΤΧΣ, οι Ευρωπαίοι αναμένουν τα αποτελέσματα των stress tests  της  BlackRock και τις νέες κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν. Πάντως τόσο η ΕΚΤ όσο και η Τράπεζα της Ελλάδος δεν επιθυμούν τη χρήση των κεφαλαίων αυτών που αποτελούν «μαξιλάρι» ασφαλείας έναντι μελλοντικών κινδύνων.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείο Οικονομικών οι χρηματοδοτικές ανάγκες του επόμενου έτους ανέρχονται στο ποσό των 68,63 δισ. ευρώ.  Μέρος αυτών, και συγκεκριμένα ποσό ύψους 40,1 δισ. ευρώ θα καλυφθεί με εκδόσεις εντόκων γραμματίων, οι οποίες, ωστόσο, κοστίζουν ακριβά στο κράτος λόγω του υψηλού επιτοκίου δανεισμού. Παράλληλα στην κυβέρνηση προσβλέπουν σε έσοδα 3,33 δισ. ευρώ από τις αποκρατικοποιήσεις, ποσό το οποίο θα διατεθεί για την απομείωση του χρέους, αλλά και σε δανεισμό ύψους 25,25 δισ. ευρώ από το μηχανισμό στήριξης. To χρηματοδοτικό πρόγραμμα ορίζει πως τα ποσά που θα λάβει η Ελλάδα έως και τα τέλη του 2014 είναι 17,5 δισ. ευρώ συν 2,6 δισ. ευρώ, που είναι οι επιστροφές από τα ANFAS, συνολικά δηλαδή 20,1 δισ. ευρώ. Η δόση του Δεκεμβρίου δεν περιλαμβάνεται στο ποσό των 20,1 δισεκατομμυρίων ευρώ, το ύψος της οποίας η Αθήνα υπολογίζει στα 4,9 δισ. ευρώ. Υπάρχει η σκέψη λοιπόν μέρος από τη συγκεκριμένη δόση να χρησιμοποιηθεί για την καλυφθούν χρηματοδοτικές ανάγκες του επόμενου έτους. Εξάλλου, όπως υποστηρίζουν στο οικονομικό επιτελείο, το πρωτογενές πλεόνασμα σε συνδυασμό με το ότι μέχρι το τέλος του έτους θα μπουν χρήματα στα δημόσια ταμεία λόγω της είσπραξης των τελών κυκλοφορίας αλλά και του φόρου εισοδήματος, δίνουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί η δόση του Δεκεμβρίου για να καλυφθεί μέρος από το χρηματοδοτικό κενό.

Τα ταμειακά διαθέσιμα φτάνουν μέχρι τον Απρίλιο

Στο υπουργείο Οικονομικών διατείνονται πως τα ταμειακά διαθέσιμα επαρκούν για να καλυφθούν οι ανάγκες μέχρι τον Απρίλιο, υπό την προϋπόθεση όμως πως τα έσοδα θα ρέουν προς τα κρατικά ταμεία, σύμφωνα με τις προβλέψεις και δεν θα παρεκκλίνουν. Σε περίπτωση που τα έσοδα δεν είναι ικανοποιητικά, η απειλή για τη μη κάλυψη του  χρηματοδοτικού κενού είναι ορατή και μάλιστα νωρίτερα από το Φεβρουάριο. Συγκρατημένη αισιοδοξία υπάρχει και για τα ομόλογα (ύψους 1,43 δισ. ευρώ, που κατέχει η ΕΚΤ και ομόλογα ύψους 374,4 εκατ. ευρώ, που κατέχουν κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης) που λήγουν στις 11 Ιανουαρίου. Η δαπάνη στο σύνολο της μαζί με τους τόκους είναι 1,92 δισ. ευρώ,  με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών να υπογραμμίζουν πως καλύπτεται από τα ταμειακά αποθέματα. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Υπουργείου Οικονομικών, τον Ιανουάριο ο προϋπολογισμός θα σημειώσει πλεόνασμα  ύψους 719 εκατ. ευρώ, ή πρωτογενές ύψους 955 εκατ. ευρώ, Το πρωτογενές πλεόνασμα της ίδια περιόδου θα είναι 1.047 εκατ., που σημαίνει πως η μεγάλη επιβάρυνση προέρχεται από πληρωμές τόκων που φτάνουν σε 1.574 εκατ. ευρώ, εντός του πρώτου διμήνου.

http://www.sofokleous10.gr