Νέα δεδομένα για την ευρω-περιφέρεια

O κατάλογος των ευρωπαϊκών χωρών που έχουν πέσει σε δυσμένεια εν μέσω της κρίσης όλο και μεγαλώνει, αλλά ίσως το μέλλον να είναι φωτεινότερο. Η Credit Suisse θεωρεί την ευρωπαϊκή ύφεση τελειωμένη υπόθεση και υπάρχει πλήθος ενθαρρυντικών ενδείξεων από τον πολύπαθο νότο, δηλαδή την Ισπανία αλλά και την Ελλάδα.

Και οι δύο χώρες έχουν προκαλέσει τον πανικό στους επενδυτές: το τεράστιο χρέος της Ελλάδας

πυροδότησε την κρίση του ευρώ το 2009 και οδήγησε σε μια σειρά από διασώσεις, ενώ η απότομη αύξηση στο ισπανικό κόστος δανεισμού οδήγησε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να ανακοινώσει το πρόγραμμα αγοράς απεριόριστων κρατικών ομολόγων  το 2012. Για πρώτη φορά εδώ και πολύ καιρό , όμως , οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις στις δύο χώρες αισθάνονται πιο σίγουροι για το μέλλον. Δεν αισθάνονται καλά, ας το τονίσουμε – απλά ίσως καλύτερα από ότι στο πρόσφατο παρελθόν και αυτό είναι πολύ σημαντικό.

Η θετική αλλαγή έχει αρχίσει όπως γίνεται όπως πάντα, στο περιθώριο. Περισσότεροι από ένας στους τέσσερις ενήλικες είναι άνεργοι και στις δύο χώρες, αλλά τα στοιχεία δείχνουν επιβράδυνση στους ρυθμούς αύξησης. Εν τω μεταξύ, ο βασικός δείκτης της μεταποιητικής δραστηριότητας και η εμπιστοσύνη έχει αρχίσει να αυξάνεται σε όλη την Ευρώπη, ακόμη και στις λεγόμενες περιφερειακές χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία , η Ισπανία , η Ιρλανδία και η Πορτογαλία. Ο δείκτης PMI αυξήθηκε στην Ελλάδα, την Ιταλία , την Ισπανία και την Ιρλανδία τον Ιούνιο. Στην Ελλάδα και την Ισπανία συνέχισε να βελτιώνεται ακόμη περισσότερο τον Ιούλιο. Νευρικοί επενδυτές έχουν επίσης σταματήσει να αποσύρουν τα κεφάλαια τους από την περιφέρεια  όπως έκαναν τα τελευταία δύο χρόνια, όπως επισημαίνει η ευρωπαϊκή ομάδα της Credit Suisse: «Η οικονομία της ευρωζώνης βρίσκεται στην αρχή της ανάκτησης και φαίνεται να είναι ισχύει τόσο για την ασθενέστερη περιφέρεια όσο και για τον ισχυρότερο πυρήνα».

«Είναι σημαντικό ότι αυτή η ανάκαμψη φαίνεται να έχει οδηγηθεί από βελτιωμένα μεγέθη από το εσωτερικό της ζώνης του ευρώ, και όχι ως απάντηση στα ερεθίσματα της παγκόσμιας οικονομίας. Παρόμοια με την ύφεση που προηγήθηκε , η ανάκαμψη ξεκινάει στην Ευρώπη .»

Άρα ποια είναι η πρόγνωση για τις πιο δύσκολες περιπτώσεις της περιοχής; Καλύτερη από ότι φαντάζεστε.

Οι ισπανικοί μισθοί εξακολουθούν να μειώνονται , αλλά οι εξαγωγές γίνονται όλο και πιο ανταγωνιστικές καθιστώντας ως εκ τούτου την οικονομία λιγότερο ζοφερή. Η Ισπανία θέσπισε νόμους πέρυσι που έκαναν ευκολότερες τις προσλήψεις και κυρίως τις απολύσεις και έδωσε σε εργοδότες μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά τις αποδοχές των εργαζομένων, αλλά οι μισθοί ήταν ήδη σε πτώση σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες πολύ πριν από αυτό. Στην πραγματικότητα, μετά από μια δεκαετία πάνω από το μέσο όρο των ονομαστικών μισθών, οι αμοιβές στην Ισπανία έπεσαν κάτω από το μέσο όρο της ζώνης του ευρώ από το 2010. Βάσει της προσαρμογής του κόστους εργασίας , η πραγματική σταθμισμένη συναλλαγματική ισοτιμία της Ισπανίας έχει πέσει 10 τοις εκατό από τη μέγιστη τιμή της στις αρχές του 2008 σύμφωνα με την Credit Suisse. Ως αποτέλεσμα , οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 7 τοις εκατό κατά τους πρώτους τέσσερις μήνες του τρέχοντος έτους . Οι οικονομολόγοι της Credit Suisse αναπροσάρμοσαν τα επίπεδα των εξαγωγών από τέσσερις βασικές ευρωπαϊκές χώρες στα επιμέρους επίπεδα του 2008 και διαπίστωσαν ότι οι ισπανικές εξαγωγές έχουν δείξει μια πιο υγιή ανάκαμψη από τα χειρότερα επίπεδα της κρίσης από ότι οι άλλες τρεις, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, που θεωρείται ευρέως η βασική κινητήριος δύναμη των εξαγωγών στην Ευρώπη.

Από την άλλη, με πλήθος ανέργων και με συνεχείς μειώσεις μισθών, οι εισαγωγές έχουν μειωθεί . Ως αποτέλεσμα , to ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της Ισπανίας πέρασε σε πλεόνασμα τον Ιούλιο του 2012, για πρώτη φορά από την έναρξη του ευρώ το 1999. Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών έχει μετακινηθεί προς τα επάνω και προς τα κάτω από τότε, αλλά ήταν θετικό μόνο για έξι από τους τελευταίους 12 μήνες.

Θα χρειαστεί μια πραγματική οικονομική ανάκαμψη ώστε οι προβληματισμένοι καταναλωτές της Ισπανίας να αισθάνονται σίγουροι για να ξεκινήσει εκ νέου τις δαπάνες , αλλά αυτή η ημέρα μπορεί να μην είναι μακριά. Ο πληθωρισμός ήταν χαμηλός, μειώνοντας το πλήγμα από την πτώση των αμοιβών, ενώ η ψυχολογία των καταναλωτών είναι επίσης βελτιωμένη, ίσως επειδή η ανεργία μειώθηκε ελαφρά το τελευταίο τρίμηνο για πρώτη φορά σε διάστημα δύο ετών.

Η ανεργία παραμένει στα 26,3 τοις εκατό , αλλά η Credit Suisse δήλωσε ότι η συνεχής άνοδος του ποσοστού μπορεί να έχει λάβει τέλος. Ο τομέας των κατασκευών είναι από τους βασικούς υπεύθυνους για τα ποσοστά αυτά, μετά τη φούσκα των ακινήτων το 2008. Από τότε μέχρι σήμερα η απασχόληση στον τομέα αυτόν έχει μειωθεί κατά 60%.

Οι μεταρρυθμίσεις στο χώρο της εργασίας και η πτώση των μισθών έχουν κάνει τις προσλήψεις πιο εύκολη υπόθεση για τους εργοδότες , σύμφωνα με τους αναλυτές, και ως αποτέλεσμα η αύξηση του ΑΕΠ ακόμη και κατά 0,5% θα μπορούσε να είναι άμεση και γρήγορη .

Ο προβληματικός τραπεζικός τομέα της Ισπανίας εξακολουθεί να αποτελεί αιτία ανησυχίας. Η Ισπανία έχει εθνικοποιήσει πολλές προβληματικές τράπεζες και δημιούργησε μια «κακή τράπεζα» που απορρόφησε τα ανεξόφλητα δάνεια και προχώρησε σε κατασχέσεις ως προϋπόθεση για το € 41.300.000.000 πακέτο διάσωσης των τραπεζών του περασμένου έτους. Αλλά η Moodys Investors Service σημειώνει ότι το υψηλό ποσοστό ανεργίας της Ισπανίας και ο προβληματικός κλάδος των ακινήτων ανέβασαν το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο 11,2 τοις εκατό το Μάιο, από 10,9 τοις εκατό τον προηγούμενο μήνα . Ακόμη και πριν από αυτά τα νούμερα, η Credit Suisse είχε προειδοποιήσει τους επενδυτές ότι τα επισφαλή δάνεια θα ήταν πιθανόν να εξακολουθούν να αυξάνονται τους επόμενους μήνες - και ως εκ τούτου , οι τράπεζες θα ήταν πιθανόν να συνεχίσουν την αρνητική τους στάση όσον αφορά το δανεισμό.

Οι καλές τράπεζες έχουν πλέον το 50 τοις εκατό λιγότερα στεγαστικά δάνεια στα βιβλία τους και ο ρυθμός ετήσιας αύξησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων επιβραδύνθηκε στο τέλος του περασμένου έτους στο 20 τοις εκατό από το 30 τοις εκατό το προηγούμενο έτος. Κατά το πρώτο τρίμηνο, το ποσοστό αυτό μειώθηκε εκ νέου στο 10 τοις εκατό, αν και η αύξηση του Μαΐου μπορεί να υπονομεύσει αυτή την τάση κατά το δεύτερο τρίμηνο, σύμφωνα με τους αναλυτές.
sofokleous10