Οι διακοσμητικές τέχνες στον καιρό του Μνημονίου

Του Στέφανου Κασιμάτη

Τελικά, αυτό το τρισκατάρατο Μνημόνιο είναι σαν το κάπνισμα! Βλάπτει στα πάντα. Ακόμη και τη ρυπαρότητα των γκραφίτι στους τοίχους, αυτό το άθλιο την προκαλεί! Οπως ενδεχομένως διαβάσατε την περασμένη Τετάρτη στο ρεπορτάζ του Δ. Ρηγόπουλου στην «Καθημερινή», στα μέσα του επομένου μηνός η συνομοσπονδία ευρωπαϊκών οργανώσεων πολιτιστικής κληρονομιάς «Europa Nostra» θα απονείμει το επίζηλο Μέγα Βραβείο της στην Ελλάδα για την αποκατάσταση του κτιρίου Αβέρωφ στο Εθνικό
Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
 Υπάρχει, ωστόσο, ένα προβληματάκι: οι εκπρόσωποι της οργάνωσης, στην οποία προεδρεύει ο παγκοσμίου φήμης τενόρος Πλάθιντο Ντομίνγκο, θα πραγματοποιήσει επίσκεψη στο κτίριο. Λογικό δεν είναι; Θέλουν να δουν ιδίοις όμμασι οι άνθρωποι τι πράγμα είναι αυτό για το οποίο η Ελλάδα βραβεύεται! Ομως, στην πρόσοψη του κτιρίου έχει προστεθεί ένα στοιχείο το οποίο δεν περιλαμβανόταν στο σχέδιο αποκατάστασης: διάφορα γκραφίτι, όπως «Αλληλεγγύη στην Υπατία», «10, 100, 1.000 καταλήψεις σ’ έναν κόσμο οργανωμένης πλήξης», «LSD»* κ.ά.

Ολα αυτά μαζί δίνουν στον άσχετο την εντύπωση του βανδαλισμού, ενώ, στην πραγματικότητα, συνιστούν ένα άρτιο δείγμα της τεχνοτροπίας που ονομάζεται «νεοελληνικός ρεαλισμός» και η οποία, όπως όλοι εμείς στην ωραιότερη χώρα του κόσμου γνωρίζουμε, είναι η σημαντικότερη προσφορά του Υπαρκτού Ελληνισμού στην παγκόσμια τέχνη. Το πρόβλημα είναι ότι δεν το γνωρίζουν οι τύποι της «Europa Nostra» που θα επισκεφθούν το κτίριο Αβέρωφ και δεν υπάρχει χρόνος για να το μάθουν! Πρέπει να έχεις ζήσει τα τελευταία τριάντα χρόνια της ζωής σου στην ωραιότερη πόλη του κόσμου -που τυγχάνει πρωτεύουσα και της ωραιότερης χώρας του κόσμου- ώστε να αρχίσεις να καταλαβαίνεις την ομορφιά του νεοελληνικού ρεαλισμού. Αυτοί οι φουκαράδες είναι ξένοι, τι να καταλάβουν; Δεν ανήκουν στον εξυπνότερο λαό του κόσμου.

Εν πάση περιπτώσει, το ευχάριστο για την περίσταση είναι ότι, όπως διαβάσαμε στη χθεσινή συνέχεια του ρεπορτάζ, κάποιος ιδιώτης (με την καλή έννοια) προσεφέρθη να αναλάβει ιδίοις αναλώμασι τον καθαρισμό της πρόσοψης ―και εύγε του ανθρώπου, διότι πενήντα χιλιάδες ευρώ είναι το κόστος του έργου. Αυτό προέχει, για να μη γίνουμε ρεζίλι στα μάτια των ξένων ―κάτι που έχει τεράστια σημασία για εμάς, διότι στο βάθος είμαστε υποκριτές φιγουρατζήδες. Προτού μας πάρουν χαμπάρι οι ξένοι, όμως, θέλω -μεταξύ μας- να ψέξω, με όλο τον σεβασμό, την κυρία Ελένη Μαΐστρου, καθηγήτρια της Αρχιτεκτονικής και πρόεδρο της σχολής. Διότι ζήτησε «τουλάχιστον να σβηστούν τα χοντρά», όπως τα εννοεί τέλος πάντων. Ειδάλλως, λέει, «οι Ευρωπαίοι θα δουν την Ελλάδα του Μνημονίου»! Διευκρινίζει, δε, ότι «η νεολαία βρίσκεται υπό πίεση και ξεσπάει ανεξέλεγκτα σε κτίρια και στον δημόσιο χώρο».

Σοβαρά, κυρία Μαΐστρου; Μα, εφόσον θέτουμε την κατάργηση του Μνημόνιου (αυτός είναι ο δημοκρατικός τονισμός της γενικής ―εντάξει;) υπεράνω της ανάπτυξης των διακοσμητικών τεχνών που έχει προκαλέσει η επιβολή του στη νεολαία, γιατί να σβηστούν τα γκραφίτι; Θέτω το ερώτημα, διότι η αξιοσέβαστη καθηγήτρια κυρία Μαΐστρου υπέγραφε διαπρύσιες καταδίκες του Μνημόgnιου (αυτή είναι η σωστή προφορά ―εντάξει;), όταν το 2011 διάφοροι «αγανακτισμένοι» καθηγητές κατέβαιναν στο Σύνταγμα. Να τα αφήσουμε όπως είναι, κυρία Μαΐστρου, διότι έτσι θα κερδίσουμε διπλά: και οι (μετά συγχωρήσεως, βλάκες) ξένοι θα φρικάρουν και θα καταγγείλουν το Μνημόgnιο, αλλά και το έργο που σήμερα καλύπτει την πρόσοψη του κτιρίου Αβέρωφ θα διατηρηθεί για τις επόμενες γενιές. Με άλλα λόγια, μ’ ένα σμπάρο δυο τρυγόνια, κυρία Μαΐστρου! Ετσι και ο αγώνας που κάνει ο Αλέξης (ο πρόεδρος) κατά του Μνημόgnιου θα ενισχυθεί, αλλά και οι διακοσμητικές τέχνες στον καιρό του Μνημόgnιου θα διασωθούν! Και, ποιος ξέρει; Οι ξένοι μπορεί να συγκινηθούν, να άρουν το Μνημόgnιο και να μας δώσουν όσα λεφτά θέλουμε ώστε να ζούμε όπως γουστάρουμε. Να έχουμε το κοινωνικό κράτος των ονείρων μας και -γιατί όχι;- αν όλα πάνε καλά, μια μέρα να καλύψουμε και εκείνες τις άθλιες εξωτερικές τοιχογραφίες στο κτίριο του Καποδιστριακού με γκραφίτι.

*: Υποθέτω ότι προφανώς έχει γραφεί από θαυμαστές του σπουδαίου καλλιτέχνη του αμερικανικού μιούζικαλ Lorenzo St. Dubois (από τους «Παραγωγούς» του μεγάλου Μελ Μπρουκς) και δεν πρόκειται για τα αρχικά του ναρκωτικού lysergic acid diethylamide. Υποθέτω...